Kohhran leh rawngbawltute

Isaac Zairemtluanga

    I biak in hung chhûng kawtlaia ni khat awm hi, ni sângkhat aiin a tha zawk si a.Suahsualna puan intea awm ai chuan,Kan Pathian ina kawngkhâr vengtu nih pawh ka duh zawk a ni. Sam 84:10

    Pathian in Kohhranhote min hruai a, chu Kohhran ropui takah chuan rawngbawltu pawimawh leh \angkai tak tak te Upa te kal tlangin a dah a. Chung rawngbawltute chuan Pathian rawngbawltu an nih ang rengin hun an hmangin rawngbawl hna an thawk em tih erawh chhut leh ngaihtuah nawn fo tham a awm a ni.
    Pathian Kohhran ropui tak mai ti ropui zualtute chu a chhunga cheng kohhran mipuite hi kan ni a. Chung kohhran mipui hrang hrang Thlarau nun chawm turin rawngbawltu pawimawh tak tak heng thuhriltu, Sunday school zirtirtu, \antu leh committee peng hrang hrang a committee member te hi ruat an ni a. Mi chak lo leh Thlarau nun hniam taka awmte dawm kang turin thuhriltu kan nei a. Heng thuhriltute hian dawmkan ngai, mi chak lo zawkte an dawm kang zo reng em? Engtin nge mi chak lote an dawm kan theih ang?
    Kohhran a tel zawng zawngte, inkhawm thin te hi mi fel leh mi \ha hlang kan ni lo va, mi hrang hrang awmkhawm kan nih ang ngeiin misual leh chak lo zawkte Thlarau nun chawmna tur chaw  \ha rawngbawltute hian an pe thei em? Lal Isuan, “Beram pu \ha ka ni” a ti a. Lal Isua ang hian Pathian leh Kohhran a rawngbawltute hian rawngbawltu \ha kan in ti ve ngam dawn em? Kan in ti ve ngam lo a nih chuan eng thil in nge min dal? Rawngbawltu \ha kan nihna min daltu awm apiangte paih thla in, Pathian duh zawng a \ha leh lawmtlak a kan nun kan hmang turin inbuatsaih a \ul a ni.
    Rawngbawltu leh inkhawm thatchhiat hi thil inrem lo leh tih loh tawp tur a ni a. Rawngbawltu chuan a chak emaw chak lo emaw tih makmawh a kovah Lalpa’n a nghat a ni tih hriain theihtawp chhuahin, chaklo te dawm kang thei turin englai pawhin a inbuatsaih tur a ni.
    Kohhran a rawngbawltu leh inthlahdah hi Lalpa ngaiha tenawm a ni tih hria in, inthlahdah lovin rawngbawltute  \ang sauh sauh ila, Lalpa lawmtlak inthawina nung leh thianghlim hlan turin rawngbawltute i inbuatsaih thar ang u. Nang malsawmna ni ang che tih ang khan mi dang tan a malsawmna ni turin rawngbawltute inbuatsaih a va \ul em. Kohhran a rawngbawltu \ha ni turin inbuatsaih thar rawh le. Amen.
   

ISUA NGAIHDAN A PAWIMAWH

Isaac Zairemtluanga
    An zingah tu ber nge ropui ber-a aruat tih thu ah inhnialna a lo chhuak a... tu nge ropui zawk, chaw kiltu nge rawngbawltu? Chaw kiltu a ni lo em ni? Nimahsela kei zawng in zingah rawngbawltu angin ka awm hi.
Luka 22:24,27                           
     Pathian thu kan tarlan a\ang hian  mihringte hian ropui leh lansarh kan chak zia chiang takin kan hmu thei awm e. Nang eng ang mi nge i nih ve le?
    Kan sawi tawh angin khawvel mihringte hian ropui chu kan duh vek awm e; kan \hiante aia lar zawk, hriat hlawh zawk, langsar nih te ka duh in kan chak \hin. Mahse, a zuitu chu chapona, midang hmuhsitna leh duhamna a ni fo. Kan thu chhiarah pawh ‘tu nge ropui ber’ tih ah an buai a ni. Ropui leh lansarh duh lutuk na hian rawngbawlpuite ah harsatna a thlen thei a. Krista rawngbawltute hian rawngbawlna kan thawhna ah hian Krista ngaihdan a pawimawh tih hriat a tha.
    Khawvel mi tehna dan ah chuan chaw kiltu, eimaitu chu, chaw ei siama rawngbawltu ai chuan a ropui zawk a ni. Mahse Lal Isua ngaih dan erawh chuan rawngbawltu a ropui daih zawk. Hei hian a kawh tum chu mi ropui nih tling tur chuan chhiahhlawh nih a tlin a ngai tlat. He thu hi hnial kalh dawn pawh ni ila, thu dik a ni tlat si. A bawp lawk a hnial duh tan erawh mahse tih theih a ni reng bawk ang. Khawvel mite ngaihdan a rawngbawltu aia eitu chu ropui zawk awm tak chu a ni reng a. Mahse kohhran leh Lalpa ngaih chuan a ni hauh si lo. Lalpa ngaih a rawngbawltu a ropui zawk a nih
si chuan keini hian a ropui zawk kan lo thlan ve chu a la ngai fo dawn em ni?
    Chutiang taka rawngbawltu a ropui a nih si chuan nunna thuchah puang chhuaktu leh kohhran mipuite eitur rawngbawltu chuan mite damna tur khawp eitur a buatsaih remg em? Mi dangte puarna khawp, damna leh chakna tur eitur kan siam zo lo a nih vaih chuan rawngbawl tlak lo rawngbawltu kan lo ni reng dawn a lo ni a. Rawngbawltu nisi ei tlak loh ei i siam fo \hin em? Al lutuk te, kha lutuk leh thak lutuk a eitur ka siam \hin a nih chuan midangte ei theih tur kan siam a tul tak meuh meuh a ni.
    Harsa tak leh hrehawm tak chung pawh a Lal Isua hnung zui a, a kraws putpuitu, inngaitlawma rawngbawl \hinte chuan nakinah Lal Isua kiangah rorelin an la \hu dawn a ni. Isua hnung kan zui dan te, a kraws kan put pui dan te hi rawngbawltute hian nitin i thlir nawn fo \hin ang u.
     Inngaitlawma, thuhnuairawlh taka zuitute chu chawimawiin an la awm dawn. Rawngbawltute hian inngaitlawm leh thuhnuairawlh takin rawng i bawl ang u. Midangte damna, chakna turin rawngbawl hnathawk \an rawh le. Hetiang a rawngbawl tur hian Lal Isuan rawngbawltute min ko a ni si a. Rawngbawl hna i thawh na ah hian i ngaihdan aiin Lal Isua ngaihdan a pawimawh zawk.  Amen.

PATHIAN NGAIHA |HAA INENTIR

    Hnathawaktu, thutak thu fel taka hmang chu zak tur a ni lo angin, Pathian ngaiha \haa inentir turin \hahnem ngai rawh (II Timothea 2:15)    
    Mihringin kan venthawn ber chu kan mihringpuite an ni fo. Paula chuan Timothea hnenah Pathian tana intithianghlima, fel tak leh rinawm taka awma, nun uluk turin a fuih a ni.
    Chu fuihna thu chu Timothea tan chauh ni lovin, keini ringtu zawng zawngte tan pawh a la ni reng a. Hetiang a nun thianghlim, fel leh rinawm taka nun hi ringtute hian kan nundan tur a ni a. Hetianga nung tur hian kan inbuatsaih thar deuh deuh a tul a ni.
    Mihringpuite mit hmuha mawina leh fak hlawh duhna mihring rilruah chuan a lian thin. Hetiang rilru pua rawngbawl thinte chuan rah an chhuah tha thei lo. Kristian nun tlo leh rah chhuah thin chu Pathian ngaiha thaa inentir tura thahnemngaihna hi a ni.
    Pathian ngaih a thaa inentir lova, kan mihringpuite mit hmuh a mawina zawng mi kan nih chuan kan thawk hah thlawn anga, phunchiarna ah kan lut ang a, midang sawisel peih tawk ringtu ah kan chang zo mai ang tih hlauhawm tak a ni. Chutiang ringtu leh rawngbawltu kan nih lohna turin Pathian ngaiha tha a, a hmaa kan inentir fo hi thil tul leh pawimawh tak a ni.
    Keini Krista hnungzuitute hi Pathian hmaah \haa in entirin, Pathian hmaah leh ama ngaihah \ha in kan in entir ngam em? Phunchiar tawk rawngbawltu leh sawisel peih tawk rawngbawltu nih hi thil hlauhawm tak a ni a. Mi \hatna hmu tu leh tlinna hmu tu rawngbawltu nih hi a pawimawhin, midang ngaidamtu leh hrethiamtu nih hi kan tih tur dik tak a ni. Rawngbawltute hi Pathian ngaiha \haa inentir ngam turin i inbuatsaih sauh sauh ang u.
    “Aw Pathian, nguntakin mi en chhualk la, Ka thinlung hi hria ang che”.

DUHTHLANNA

C. Hmingthantluanga

    Khawvela miropui leh thiltithei, hausa leh langsar tam tak hi thutlukna felfai tak siama duhthlanna dik an neih avanga chutiang dinhmun a lo chuangkai thei chu an ni chawk a; chutih laiin mi \henkhat chuan duhthlanna an siam fuh loh avangin harsatna leh manganna tawkin dinhmun \ha lo an chan phah a, pa taima tamtak tha leh zung thlengin a thlâwn hial fo bawk a ni.
    Bible chanchin a\anga duhthlanna leh thutlukna siam fuh leh siam fuh lo tlêm azâwng lo tarlang teh ang:-
    ESAUVA : Esauva |âmchhâwl khan duh a thlang sual hle a; chhang leh dailuah chhum kâwiin a fa tir nihna a nau Jakob-a hnenah a hralh ringawt mai tih kan hria a ni.
    Kan harsatna tawh avanga mahni zahawmna leh chanvo hloh phah khawp hial theih lakah hian kan inven fimkhur fo a ngai takzet a ni.
    GEHAZIA : Elisa chhiahhlawh Gehazia pawh khan a tifuh lo khawp mai, a pu tih loh chungin Naaman hnen a\angin thilpêk dilin a lâksak vei a, Naamana phârin a man ta a; chubâkah, kumkhuain phâr chuan a thlahte thlenga a man tur thu pawh kan hre tel bawk.
    ‘Thamna’ ni chiah a lang lêm lo, ‘thilpêk’ anga ngaih theih; mahse dik si lo hi keiniho pawh hian kan lo fanghma no ei fo tawh hial ang em?
    JUDA ISKARIOTA : Ani hi a chanchin hriat zuitlâk loh khawpa duhthlanna leh thuthlukna siam dik lo ve tak pakhat chu a ni. A Lalpa chu sum leh pai tlêmtêin a hralh vei a, a sawhkhâwk chu na tak a ni thung tih kan hria.
    Juda Iskariota anga Lal Isua aia sum leh pai thlang zâwka la thâmral mai mai tur hi kan awm nual ngei ang.
    MOSIA : Mosia kha a dang-âwk avang khan tunlaia kan zinga khawsa ve chu ni ta se, mite nuihzat leh biak chhawhchhi tur chi a ni hial awm asin mawle! Mahse Pharoa fanu a fapa a awm a, nuam tinrêng tâwla awm-âwl leh ei tui hna pui bera neih chu thlang loin, ama mite nena tihduhdah leh hreawm tuar a thlang zâwk a; a duhthlanna fuh avangin hruaitu ropui hmingthang a nih bakah, vantirhkoh ai pawha chungnung a lo ni ta zâwk a ni!
    Keini pawh hian duhthlanna siam  thei in min siam a, chuvang chuan kan duhthlanna hi kan hman thiam ve a ngai a, fingtaka sual kawngah chuan rul anga kan fin a ngai a, thuro anga kan nun a nem a ngai tih hi hre nawn leh  ang u.

THLARAU THIANGHLIM I NUN AH

Hminga Chhakchhuak

Marka 3:29 Tupawh Thlarau Thianghlim meuh sawichhia erawh chuan engtikah mah ngaihdamna a hmu lo vang a, chatuan sualna kawngah chuan thiam lohvin a lo awm zawk ang,”  Vawin thlarau thianghlim lo thlenna ni ah hian thlarau thianghlim hi kan lo sawi chhe palh ang tih hi a hlauhawm khawp  mai a, ngaihdam kan ni dawn lo a ni. Chu thlarau thianghlim sawichhiatna chu Pathian duhloh zawng tih te, Pathian mite dodal te, mi kara buaina siamtu nih te, tamtak a awm thei awm e..enge kandinhmun ve le?

Kohhran leh rawngbawlna

Isaac Zairemtluanga

    Chutiang bawkin kohhranho rawngbawltute chu mi zahawm an ni tur a ni; kamtam te, uain heh te, hlepna bawlhhlawha duham mi a n ni tur a ni lo. ( I Timothea 3:8)

    Kristian hmasate atang tawh khan kohhran hi Krista din a ni a. Chu kohhran ropui tak chu tun thleng in a la kal zel a, kohhran awmna apiangah rawngbawltu leh rawngbawlna peng hrang hrang a awm thin. Krista leh kohhran hi inzawm tlat a ni a, chutiang bawkin rawngbawltu leh rawngbawlna hi thil inzawm tlat a ni a. Kohhran hi krista taksa a nih avangin kan hmangaih a ngai a, kan hmangaih tur a ni reng bawk a ni.
    Kohhran a rawngbawl hnathawk tur hian mi eng ang mi nge nih ngai ang? He zawhna hi zawhna theu neu lo tak mai a ni a. Rawngbawl hnathawk tu chu mi zahawm a ni tur a ni a. Mi hausa leh thiamna sang tak nei mi a ni emaw mi rethei harsa tak pawh ni se, kohhran a rawngbawltu ni tur chuan mi in vawng fel leh mi zahawm a ni tur a ni.
    Kohhran a rawngbawl hnathawh hi Krista hnungzui na leh a hnathawh chhunzawmna a nih avangin thianghlim takin kan kal pui tur a ni a. Thlahdah taka rawngbawl hi Lalpa ngaih chuan thil tenawm mai a ni tih hria in, rawngbawltu chu rilru thianghlim tak  pu mi a ni tur a ni. Thlarau nun ngai pawimawh , tawngtai leh Bible ngaina mi, Pathian fak leh chawimawi ngaina leh thlahdah lova Pathian biak In a Lalpa chawimawi fo mi a nih a ngai a ni.            Rawngbawltu chu hlepna bawlhhlawh leh duham na lak a fihlim, uain ruih ching mi a ni tur a ni lo.Kohhran rawngbawlna hi thil pawimawh tak mai, kohhran sawh ngheh leh than zelna atan a hnathawhna a ni a. Kohhran a rawngbawl hna thawktu zawng zawngte hian chutiang rilru chu a pu in, a nei ngei ngei tur a ni.  
    Krista’n a aiawh turin he khawvel ah hian Kohhran ropui tak a din a. Chu a aiawh atan a a dah kohhranhote chuan Krista aiawhin rawngbawlna a kalpui zel a. Krista’n thladah leh zawmthaw takin rawngbawlna a kalpui ngai lo va, thianghlim lo leh fel lo takin a thawk ngai hek lo. A aiawh atana a dah kohhran a rawngbawltute hian eng angin nge rawngbawl hna kan thawh a, eng ang rilru nge kan put le?
    Thlarau bo chhandamna hnathawk tur a koh leh ruat a te hian min beisei angin rawngbawl hna hi kan thawk reng em? Chak lo leh fel lo zawkte Krista hnena hruai thlen hi rawngbawltu mawhphurhna lian tak leh a ko va inngaht tlat a ni tih hriat a pawimawh a. Chutiang a thawk tur chuan a rawng kan bawl sak Krista hian min thlir reng a ni. Thlarau bo chhandamna hnathawk tur a ruat rawngbawltute hian Krista hnenah midang kan hruai thleng reng em? Amen.

A THO LEH TA

 Isaac Zairemtluanga

    Ëngati nge mitthi zinga minung in zawn. Hetah a awm tawh lo ve, a tho leh ta; Galili rama a awm laia in hnena a thusawi kha hre leh rawh u,’ Mihring fapa hi mi sualte kuta mantirin a awm ang a, kross ah an khengbet ang a, ni thumni ah chuan a tho leh tur a ni,’a tih kha a ti a.                                  Luka 24:5
    “Hetah a awm tawh lo ve, a tho leh ta. “Mahni \heuh i in zawt teh ang. Tho leh Lal Isua ah hian eng dinhmun ah nge kan din, kan chhang thei em? Tho leh Lal Isua hian i thinlungah a tho leh tih hi a hrilh che in i in hria em? A pawimawh khawp mai.
    Lal Isua thawhlehna hi Kristian kohhran innghahna lungphum pawimawh tak leh thurin \obul pawimawh a ni. Amah ringtu zirtirte leh Kristian zawng zawngin tho leh nun, tun a kan \awmpui hi a tak a ni a, kan tan chu nun neih chu a pawimawh a, thlahthlam a kalsan leh pen bo san mai mai phal chi a ni lo.
     Chu nun kan neih theihna bul chu Lal Isua thawhleh vang leh tun a Thlarau Thianghlimin keimahnia hna a thawh zel vang a ni. Kristian nun leh kohhranin Lal Isua thawhleh thu leh a inlar zelna hi a pawm tlat a ni.
    Thawhlehna chu zirtirte tan mak taka a damlai ang mai a inpawlna a ni a. Isua chu an zingah awm tawh lo mah se, thinlungah hriatna thuk taka dengtu a awm a. Nang leh keia thinlung pawh hi a rawn tiharh thar zel dawn a ni. Lal Isua a tho leh ta e. Amen.

Mitin thleng phak

 Isaac Zairemtluanga

     Mi tin ta tur chanchin tha lawmawm em em ka rawn thlen che u a ni.                                         Luka 2:10

   Zoram hi Krista hnungzuitu Kristian kan nihna hi a rei ta. Hmanlai leh tunlaia kan kristian dan te, Pathian rawngbawl hna kan thawh dan te hi a in ang reng em? Nge kan nunphung leh tih dan thlir hian Isua ringtute hi kan dal tial tial ta em ni? Isua ringtu leh a hnung zuitute hian engtia rawngbawl hnathawk tur nge kan nih le?
    Krista hnungzuitu te hian kan rawngbawlna leh Krista hnungzui hna kan thawhna ah hian mitin thleng phak chanchin \ha hi kan hril em? Mitin thleng pha lo chanchin \ha rawngbawltu kan ni ang tih a hlauhawm hle a, mitin thleng pha rawngbawltu ni turin kohhran hote kan \an a \ul ta.
    Harhna kan chan leh kan dawn te hi  a zat chhut dawn ila harhna hi kan chang ta. Harhna kan chante, Pathian Thlarau Thianghlim kan chan te hian mitin a thleng pha em? Hre ngailote leh hrethiam lote hriatthiam tur hian Pathian Thlarau Thianghlim thilpek te hi kan chang em?
    Chanchin \ha Luka ziak ah chuan, “Mitin ta tur chanchin \ha lawmawm em em ka rawn thlen che u a ni” a tiin kan hmu a. Mitin ta tur chanchin \ha chu eng nge ni? Mitin ta tur chanchin \ha chu Lal Isua a ni a. Lal Isua rawngbawlna chuan mitin a thleng phak a. Hrethiam lote hnenah pawh Lal Isua rawngbawlna hian a thleng phak a ni. Kan kohhran a rawngbawltute rawngbawlna hian mitin a thleng phak em?  Harhna kan chan hian mitin a thleng phak em? Mitin thleng phak rawngbawl hna hi i thawk ang u.

THIANGHLIMNA

Isaac Zairemtluanga

    “Thinlunga thianghlimte chu an eng a thawl e; Pathian an la hmu dawn si a.                             Matthaia 5:8
     A kotu che u a thianghlim angin nangni pawh in chetzia zawng zawngah lo thianghlim zawk rawh u; “Nangni in thianghlim tur a ni, kei ka thianghlim si a,” tih ziak a nih kha.                        I Petera 5:15,16

   Kan hma lawkah K|P General Conference kan thleng dawn ta reng mai. Kohhran mipuite’n \anlak kan ngai nasa hle mai a, eng ang kawngah nge hma kan lak anga, engtiang takin nge \an kan lak ang?
    K|P General Conference kan thlen turah hian mikhual ten kan khawtlang an hmuh dan leh an sawi zui zel zan tur hi kohhran mipui ten kan ngaih pawimawh a \ul a. Khawtlang bal leh kohhran bal tak angin min hmu ang tih a hlauhawm a, fai leh thianghlim tak a min hmuh theihna turin kohhranhote’n \an ila sauh sauh ang u.
    Kan khawlai leh kawtthler chauh ni lovin kan ei leh in, kan inchhung bungrua zawng zawngte pawh fai leh thianghlim takin kan inbuatsaih tur a ni a, theih anga nasa in he inkhawmpui kan thlen tur atan  hian kan inpuahchah a pawimawh hle a ni.
    Chu mai ni lovin inthiarna kan buatsai dan te, tui harsat hun lai anih avangin tui dah khawlna te pawh kan neih \hat a \ul a, inkhawmpui laia tui tlakchham kan neih lohna turin tui dah khawlna \ha kan neih pawh a pawimawh a ni. 
    Kan Pathian thuin min kawh hmuh angin, Krista ringtu leh a hnung zuitu te chu kan thinlung leh kan ngaihtuahna, kan taksa leh chenna a thianghlim tur a ni a. Kan chetzia zawng zawng ah leh kan nun dan kawng tin reng ah  min ko tu a thianghlim angin kan thianghlim tur a ni.
    Chhungkaw tin te mahni chhungkua \heuh in en in, Bible in min zirtir ang hian faina leh thianghlimna kawng tinreng ah hma i sawm zel ang u.
    He inkhawmpui kan thlenna tur ah hian kohhranho te kan \an ho a pawimawh a, K|P te chauh thlen tur ni lovin kohhran leh khawtlang thlen tur a ni a, theih tawp chhuah in kawng hrang hrangah kohhran  leh khawtlang mipuite i \angrual ang u.

LALPA I CHAWIMAWI ANG U

Isaac Zairemtluanga

   Lalpa chuan, “Mi chawimawi a piangte chu ka chawimawi ang a, mi hmusit apiangte chu ka ngaihnep an ni dawn si a.” I Samuela 2:30
    “Aw, Lalpa chawimawiin hla thar sa ula,: Leilung luah zawng zawngte u, Lalpa chawimawiin zai rawh u. Lalpa chawimawia hla sain, a hming fak ula; Nitin a chhandamna thu chu hriattir rawh u.” Sam 96:1,2.
   Lalpa chawimawi leh fak hi ringtu tan a va pawimawh em! A pawimawh mai ni lovin Lalpa fak leh chawimawi hi kan tih tur a ni. Kan hnathawhna hmun leh ni tina kan awmna apiangah kan sawi duh zawng leh kan tih duh zawngten Lalpa a chawimawi em? Mahni inngaihtuah chunga Lalpa fak leh chawimawi thei turin i inbuatsaih ang u.
    Khawvela kan awm chhung hian Pathianin min venna leh a malsawmna kan dawn zozai avang hian kan fakin kan chawimawi tur a ni. Lalpa fak leh chawimawi hi tih tak zet a ngai a, Lalpa kan fak leh chawimawi dan hi Bible a amah fak leh chawimawi dan tur kan hmuh anga fak leh  chawimawi kan ni em? Lalpa fak leh chawimawi kan lo in tih dante inbih chiang leh ila.
    Joba chuan, “Beng hriatna mai zawngin ka hre tawh chia, mahse tunah zawng ka hmu ta che, chu vang tak chuan ka inten a, vut leh vaivuta thuin ka sim ta e,” a ti ang hian Lalpa kan fak leh chawimawi danah sim tur kan nei ve mai thei a ni. Lalpa fak leh chawimawi reng a kan inngaih lai hian Lalpa hmel tak hmu si lo leh simna tak nei a chang der si lo hian Pathian hi kan fak in kan chawmawi mai lo maw?  Joba ang hian simna dik tak thinlung neiin, Pathian hmaah in hmu chiang chungin Lalpa i fakin i chawimawi thar zel ang u.
    Lalpa chawimawiin hla thar sa ila, chutiang a nih chuan thinlung tharah Lalpa a lo lut ang a, pawn lama Isua kha chhung lama Isua a lo ni tawh ang. Thlarau rah a lo lang ang a, Lal Isua zia a lo par chhuak tawh ang. Chutiang taka Lalpa kan fak a kan chawimawi a nih chuan kohhran nuam leh hlim kan nei reng ang. Chuvangin, Kohhran mipui zawng zawngte hian Lalpa i chawimawi ang u.
   

Eng chhuak tur kan ni

C. Hmingthantluanga

Matthaia 5 14-16 ah chuan “Khawvel eng in ni e. Tlang chhipa khaw awm chu thuhruk theih a ni lo Miin Khawnvar halin hrai hnuaiah an dah ngai lo, a dahnaah an dah zawk thin;tichuan in chhunga mi zawng zawng a en thin.   
    A chunga thu kan hmuh ang khian a chiang hle awm e, Ringtute hi midangte laka dnglam a, eng chhuak tur kan ni tih hi kan hriat a pawimawh khawp mai. Mi tamtak chuan danglamna kan nei thin lo va, ringlo te nena danglamna awm miah loin kan khawsa fo thin a ni. Krista tana danglam ngam kan nihna hmun turah hian kan danglam thin loh avangin miten kan nunah ei leh in turm chawlhna an hmiuh loh avangin kan zinga khawsak pawh hi an lo chaklo fo thin a ni. chang 17 ah chuan “Chutiang bawkin in eng chu mi mit hmuhin eng rawh se, chutichuan in thil tih
thatte an hmu ang a, in Pa vana mi an chawimawi thei ang.” a ti leh a, a awmzia chu kan nunah Krista hmel, Isua zia leh nihna an hmuh hunah chuan kan bula awma khawsak kha an chak anga, tichuan Pathian an chawimawi thei dawn a lo ni.
    Kan nitin hnathawhna leh kan eizawnna hmun ah pawh miten tunge a ni min tih? thatchhia nge? zawmthaw tak nge? taima, rinawm tak kan nih? heng zawng zawng ah hian kan in enfiah a ngai khawp mai, Taima taka thlan chhuak zawih zawiha thawk chhuak a, kan ei leh in tur te thawk chhuak tur kan nih laia, awlsam taka sum hmuh leh hausak thut tumna hian kan rilru a hruaikawi a, chu chuan thil tha lo min tih tir thin a ni. Tun laia kheh puam a lar a, tamtak chuan an hausak pui a, an nawm phah khawp mai, mahse chutihlai chuan hlet a lo nei thin a , hrisel lohna leh harsatna te a lo thleng leh thin a ni. chutiang ang ti te chu mite lakah an eng chhuak thei ngai lova, rawngbawltu an lo nih pawhin miten an sawi ru a, an ngaisang lo thin a, kohhran dang te phei chuan a kohhran thlengin ar chuk tuilo khawpin an sawi duh thin a ni. Chuvang chuan kan eizawnna leh kan hna ah hian mite tana eng chhuak tur chuan kan taimak a, kan thianghlim a, kan rinawm bawk a ngai a ni.
    A tawp ber ah chuan tunlai hian kan kohhran ah hlimna a lo thleng mek a, heng hlimna te hi kan duat a, dimdawi deuhin kan enkawl a ngai, engtin maw? Kan mihlimte rilru na zawng leh fiamthu anga tawngkam mei nei deuh leh en dan dang deuh a en te kan ching tur a ni lo, chutilo chuan hlimna hi neih a har a, amaherawh chu mi pakhat tawngkam leh che zia avangin a khaw lo thei tih pawh hi kan hriat a pawimawh khawp mai. Chuvangin kan fimkhur a, kan lo dawh thiam a, kan lo duat thiam a pawimawh khawp mai, Chutih rual chuan kan mihlim te pawh an fimkhur a, Lalpa thu a ni em? tawngtaina nen an ngaihtuah anga, an fimkhur pawh thil pawimawh leh tul tak a ni tih an hriat a pawimawh khawp mai. Thim ah chuan eng chu a fiah thin a, mi a en fo thin a, keini pawh eng chhuak tur kan nih chuan rawngbawlna kawng hrang hrang kan chelh ah te, Committee ni khua ah te, kan thian kawmna ah te, kan inchhung ah leh kan thian kawmna ah, kan bula awm leh kan hnaih apiangte hnenah kan en chhuahna turin theihpatawp chhuahin Lalpa hnen ah a tharin i inhlan ang u.

KAN THINLUNG I HLAN ANG U

    Tin, in chhungah an va lut a, a nu Mari hnena naute chu an hmu a, an bawkkhup a,chibai an buk a; tin, an ro bawmte an hawng a, a hnenah chuan lawman – rangkachak te, beraw te, murra te – an pe a. 
    Kan nghahhleh krismas chu kan lo thleng leh dawn ta reng mai. He hun hlimawm leh ropui tak mai kristian zawng zawngte’n kan nghah lo thleng tur ah hian kohhran mipuite hian engtiang chiah in nge nausen chibai buk kan tum le?
    Kan Bible ah chuan nausen chibai buktu mi chi hrang hrang kan hmu a. A hmasa berah chuan khawchhak mifingte chibai buk dan hi i han chhui teh ang. Heng khawchhak mifingte hian chhandamtu lo piang hria in hmun dang a\angin an kal ngar ngar a. Chhandamtu piang chibai buk tur a an kal kawng ah anmahni hruaitu arsi eng chu en hmaih in Lal Heroda in ah an lut a. An mit tih var a a awm a chin/ en tur dik an en a, thlir tur dik an thlir a chin ah chuan nausen awmna hmun an thleng thei chauh a ni. Keini hian Krista Chhandamtu chibai buk tur a kan kal na ah hian kawng hi kan hai ve \hin em? En tur dik kan en \hin em? Nausen chibai buk tur a kan inbuatsaihna ah hian eng ang a chibai buk tum nge kan nih le?
    Hla siamtu chuan ‘Thinlung a lamah hawn ila, ro thildang a ngai tawh lawng” tiin a lo phuah chhuak a. Chhandamtu piancham lothleng tur ah hian kan taksa mawina mai buipui lo in kan thinlung  takin naupiang chibai buk ila. kan harsatna leh kan lungngaihna tam tak pawh hi min chhawk ang a, hlim ta         k leh zangkhai takin kan nghahhleh krismas hun hi chhungkaw tinin kan hmang thei ngei ang.
    A dawt ah chuan nausen chibai buk tum Lal Heroda hi i han en ve leh ila. Chhandamtu lo piang  chibai buktu rau rau hi an chibai buk dan a va in ang lo em. Lal Heroda hi chuan amah aia lal lo piang tur chu ngai thei lo in chibai bukna rapthlak pek tumin chhandamtu pianna hmun Bethlehem khaw pan in a chhuak a. Nausen tam takin an thih phah a ni tih kan hria a.
    Kan Pathian thu chuan nang malsawmna ni ang che min ti a. Chutih mek lai chuan Lal Heroda chibai buk dan hian mi tam tak \ah na leh lungngaihna a thlen a. A chibai buk dan hi a dik lo a ni tih a chiang reng mai.
    He hun lawmawm tak mai lo thleng tur ah hian midang tan a malsawmna kan nih theih loh pawh in kan thinlung a lamah hawnin amah chibai bukna hmun Biak in ah ngei hian kohhran mipuite’n chhandamtu lo piang hi chibai buk i tum ang u. Hei hi kohhran chhungkaw tin tan kan him nan leh kan lawmna ti pung tu a ni dawn a ni.
    I chhungkua a hlim a, lawm tak a hun hman i duh a nih chuan chhandamtu piancham lo thleng tur ah hian chibai buk dan dik in chibai buk ve ang che. Amen.

NAUPANGTE LALPA HNEN A HRUAI

    Naupang chu a kalna awm kawngah chuan zirtir ula, a upat hun pwhin a  thlah lovang. (Thufingte 22:6) 
  Pathian hnung zuitute hian kan fate hi eng kawng zawh turin nge kan zirtir \hin a, engtiang a hun hmang turin nge kan fuih \hin le?
    Nu leh pa te hian kan fate hi kawng dik leh \ha ni a kan hriatte theih ang tawk in kan kawh hmuh \hin a rinawm a. Fate \hatna duh lo pawh kan awm awm lo ve. Kan fate \hatna tur ni a kan ngaih chu eng nge ni ta ang le? |henkhat tan chuan thiamna sang tak tak neih a ni thei a, \henkhat tan chuan Pathian tan a mi \angkai tak ni se, Lalpa tan a theih tawp a thawktu ni se kan duh ngei ang le.
    Tunlai khawvel dinhmun thlir chuan thiamna leh finna mitin in kan mamawh a. He lamah  tlan pawh kan tlan na rawh e. Amaherawh chu Krista tel lo thiamna leh finna chu a khingbai \hin.Kan faten thiamna zirin hun an hmang anih pawh in krista nen zir sela, thiamna leh finna pawh Krista nen ni rawh se.
    Kan Pathian thu chuan naupang chu a kalna awm kawngah chuan zirtir ula, a upat hun pawh in a thlah lovang tih kan hmu a. Chuvang chuan kan fate hi an naupan lai a an kalna awm kawng Krista lam kan kawh hmuh a, kan hruai loh  chuan an lo puitlin hnu chauh a Krista hnen lam pan pui kan tum chuan inhruai \hat a lo har tawh \hin.
    Kristian chhungkua kan ti cham chi \hin a. Kan hlawhtling lo te kan ti \hin. Engvang nge kan tih chuan kan fate hi an tet lai a Krista hnen lam ah hruai lo vin, an len hnu ah hruai kan tun \hin hi kan ti fuh lo niin a lang. A bul ni lo va a ler a \huai hian kawng \ha zawh a har \hin a. Chuvang chuan kan fate hi an kalna awm tak Krista hnen lam a kan hruai a pawimawh in a \ul a. Chu chu nu leh paten kan tih awm reng a ni. Nangni nu leh pate u in fate hi Krista hnenah hruai ula, Pathian thu tak in enkawl ula, Lalpa hnen hruai thleng rawh u. Chu chu Lalpa a in mawhphurhna a ni si a.
   

Inthawina nung leh thianghlim

    Chutichuan unaute u, Pathian khawngaihna avang hian, inthawina nung leh thianghlim leh Pathian lawm tlak ni turin in taksa chu inhlanah ka ngen a che u; chu chu in rawngbawlna awm reng a ni. He khawvel dan ang hian awm suh ula; Pathian duhzawng, a tha leh lawm tlak leh, that famkim chu in hriatfiah theih nan, in rilru athara awmin lo danglam zawk tawh rawh u. (Rom 12:1-2)
    Kohhran mipuiten Pathian khawngaihna kan changin kan dawng a. Khawtlang boruak pawh a nuam hle mai a, chumi rual chuan kohhran inkhawm pawh a nuam hle mai. A chunga Pathian thu kan tarlan khi ngun takin ngaituah ila.
    1) Pathian kawngaihna kan chang a, khawtlang leh kohhran a awm nuam a. Pathian awmpuina pawh kan chang narawh e. Chutih rual chuan  kan Pathian thu chuan, “Inthawna nung leh thianghlim leh  Pathian lawm tlak ni turin in taksa chu inhlan ah ka ngen a che u.” a ti a. Pathian be tur a Biak In a kal \hin leh rawngbawl hna thawk \hin te hian Lalpa lawm tlak inthawina nung leh thianghlim, Pathian lawm tlakin kan taksa/kan thinlung hi kan hlan reng em?
    2) Pathian khawngaihna chang leh dawngtute hnenah kan Pathian thu chuan, “He khawvel dan ang hian awm suh ula” a ti a. Lalpa ringtute hi khawvel dan in kan awm em? Pathian lawm tlak inthawina hlan si lo hian Pathian Biakbuk thianghlim ah  kan kal in, rawngbawlhna kan lo thawk  \hin lo maw? Chutiang a kan nun kan hmang a nih chuan kan sim a pawimawh a, ka insiam thar a \ul tak meuh meuh a ni.
    3) A tawp ah chuan thupek kan hmu a ni. Chu thupek chu eng nge kan tih chuan, “Pathian duhzawng, a \ha leh lawmtlak leh \hat famkim chu in hriatfiah theihnan, in rilru athara awmin lo danglam zawk tawh rawh u” tih a ni. Kan Pathian thu chuan kan rilru a thar a awm a, khawvel dan lak a danglam turin min hrilh a ni.
    Engtin nge kan danglam ang? Pathian duh loh zawng kalsan in,  khawvel mite tih ang corruption te, dawtsawi leh rukruk te, Pathian biakna kawng a thlahdah taka nun hman te etc.   lak a kan danglam ngam hi a pawimawh a ni. Pathian rawngbawtu chuan Pathian duhdan a  nun hman hi a tih  ngei ngei tur a ni a. Rilru siam thar a, khawvel lak a danglam ngam ni tur a ringtute kan insiam thar a \ul a ni. 
   

Suala phuarte zalên kan ni

By KT. Lalhriatzuala
    Joela 3:21. Tin, an thisen ka tleng fai ang a: LALPA chu Zion-ah a cheng reng si a.
    Isaia 44:18. An hre lo va, an ngaihtuah hek lo: ani chuan an hmuh theih lohna tûrin a maimitchhintir ta si a; an hriat thiam lohna tûrin an thinlung pawh a kharsak ta a ni.
    Pathian hian misual ber pawh min ngaidam duh a, tu tan pawh a thisen a far kang a min tlengfai vek tawh a min chhuah zalen tawh a ni, chu chu kan hre lo fo ṭhin a, kei ngei pawh hian hun rei tak chhung chu hre lovin ka lo vah bosan tawh a. Naupang sual leh luhlul tak hi ka ni a, mi te chuan ka puitlin hun tur ka nu leh pa te chu an huphurhpui ṭhin.Mahse, Isua hian engkim a ti thei tih ka nun aṭang hian ka chiang khawp mai.
    Vawi khat chu kan Kohhranah hian Camping an buatsaih a, Camp-ah chuan luh ve ngei tum in tlaiah chuan ka insiam sawk sawk a, Camp-ah chuan ka lut ve ta a. Chutah chuan thil mak tak mai ka nun a la thleng ngai lo chu ka nun ah chuan a lo thleng ta a. Isua hian min hmangaih a ni tih chiang takin ka hre ta a.                Keimah ang bawk a, Lal Isuan min chhuah zalen tawh tih hre lova la vak bo ho te pawh hian Isuan min hmangaih a ni tih kan hriat a pawimawh hle a ni. Eng ang pawhin sual mah ila, tual pawh lo that in damdawi te pawh lo ti tawh mah i la min ngaidam thei a, min chhuah zalen tawh a ni. Joela 3:21 ah khan kan hmu a,  in thisen ka tleng fai loh te chu ka tleng fai ang a ti a a lo sawi chu a takin Kros-ah min lo tleng fai vek tawh a ni. Chu chu hre lova kan tunhma nun kan ngaihtuah let avangin a hnen kan pan theih loh phah fo ṭhin a, hei hi Pathianin a phal lova Isaia 43:18 ah khan kan hmu a, tun hma thilte chu hre reng suh u la, hmasang thil te chu hre reng suh u tih chiang takin kan hmu a, kan tunhma nun kan chhui lêt a, kan ngaihtuah a kan thil lo tih tawh te a vangin Pathian leh a Kohhran te inpawlkhawm naah kan tel ngam loh phah fo ṭhin a, hei hi Pathianin a phal lova Lal Isua hi keini misualte tan liau liau a lokal a. Lal Isua ngeiin “Mi felte lam tura lokal ka ni lova, misualte lam tura lokal ka ni zawk e,” tiin thu a sawi kha mi tam takin kan ring ngam lova.
    Hmanah USA President Abraham Lincoln-a’n kum 1863 khan sal chhuahna dar a vuak khan Negro tam takin an ringhlel a, an sal tanna ata an chhuak ngam lo ang bawk khan keini hian Lalpa’n min chhuah zalen tawh tih kan la ringhlel a kan chhuak ngam lo mai a ni.
    Dr. Joemans-i pawh kha New York civil hospital-ah surgery lamah hotu lian ber a ni a, mi zai thiam em em mai a ni a, mi zai (operation) lamah na na na ah chuan tuma el phak loh leh tluk loh a ni a, damlo te a hmangaih thei em em a, damlo enkawl nan a hun tam zawk a hmang ṭhin a ni. Ni khatah darkar 17 a damlo te enkawl nan hun a hmang ṭhin a, a taksa hah lutuk chhawk nan damdawi morphine a hmang ṭhin a, hun a kal zel a a inhriatchhuahmeuh chuan damdawi (drugs) ngawl hi a lo vei der tawh a. Chutia New York-a an surgeon doctor lian ber in drugs ngawl a vei  avanga damdawi inah a awm a ni tih an hriat in, drugs ngawl vei te enkawl naah na na na chuankei ka ni inti te chuan an rawn enkawl a. A enkawl tu apiang te chu an beidawng zel a, a enkawl hnuhnung ber phei chuan thla 3 chu a dam mah na tih hi a beiseina sang ber a ni tawh a.
    Joeman-i chu a thih hun nghakin damdawi in khumah chuan a mu ta reng mai a. Ni khat chu a bula damlo chu a chhung te’n an rawn kan a, a fanu pawh a tel ve a, a fanu chu a ni te chuan a Bible by-heart chu a nu hnenah sawi turin an ti a, Hebrai 4:13 ‘Pathian thu hi a nung a, thil a ti thei a, khandaih hriam tawn eng ang ai pawhin a hriam a, nunna leh thlarau, ruhtuah leh thling phel hrang khawp hialin a chhun thei a, thinglunga ngaihtuah leh tum te hi a hre nghal thei a ni’ tih hi a sawi a, Joeman-i rilru leh ngaihtuahna chu chu naupang Bible chang sawi chuan a luh chilh ta ngut ngut a, Bible a la a, a chhiar a, Thuthlung hlui leh Chanchin Ṭha buah chuan a duh ang a hmu zo lova, Tirhkohte thilltih aṭang a chhiar leh a, Galatia 3:13 a chhiar chuan a tawp chawt mai a. Chutah chuan Krista chu kan aia anchhe dawng lo niin, dan anchhe lak ata min tlan chhuak ta; (Thinga khai kan apiang chu anchhe dawng a ni, tih ziak a ni si a) tih hi a lo in ziak a, a rilru a luah khat hle a, Lalpa’n Kraws-ah a natna zawng zawng chu a thisen in a tlengfai tawh tih chiang takin a hre ta a.
    Keini pawh hi Lalpa’n min tlan tawh a, a thisen in min lei tawh a, min chhuah zalen tawh a ni. Hla siamtu’n ‘Suala phuar te zalen kan ni’ ti a alo sawi ang khan Setana’n min phuarna a ta hi chhuah zalen kan ni tawh a ni.

PATHIAN MI DIK

Dated Tlangsam the 2nd Dec, 2012
“Ngai teh inthawina aiin thuawih chu a ṭha zawk a, Berampa thau aiin a thu pawm chu a\ha zawk a ni.” I Samuela 15:22

Isaac Zairemtluanga

Pathian awmpuinain Zoram kristianten hun rei tak rawngbawl hna thawkin leh amah ringin kan hun kan hmang a. Chutih laiin kan tunhun kan hman dan ah hian kristian Pathian hnung zuitu Pathian mi inti kan tam em em rual hian Pathian mi dik kan nih leh nih loh erawh kan in enfiah a hun ta hle mai.

Pathian mi dik lo chu a awmtheih reng em ni? Awm theih tehreng mai. Kan Pathian thu ah kan hmu a, “Beram pa thau aiin a thu pawm chu a ṭha zawk a ni”a tih angin kan ram ringtu Pathian mi ṭha leh dik tak karah chawhpawlh taka hun leh nun hmang kan tam em em a ni. Kan mimal nun kan han in en chiana kan in bihchian tak tak chuan rawngbawltu zingah ngei pawh Pathian duh dan leh a remruat anga awm aia mahni duh dan leh ngaihdan kal pui tam tak pawh kan awmin kan pung zel a nih hi. Amah ringtuten a thuawih mai tur kan nih laiin a thuawih aia mahni ngaihdan dahlal zawktu kan pung tial tial emaw tih thei a ni ta. Hei hian Pathian mi dik lo kan awm thei a ni tih a lang chiang hle a ni.

Engtiangin nge Pathian mi dik chu kan nih theih ang? Pathian rawngbawltu leh ringtute hian tih tur leh chanvo tam tak kan nei. Chu kan chanvo leh tih tur chu Pathianin a mite tih tur min tuk leh ruat a ni thin. Pathian mi dik ni tur chuan a thuzawm a, a duh dan leh remruat anga rawngbawl hna kal pui leh tih tur min ruat hlen chhuah hi Pathian mi dik nih theihna awlsam tak leh hnai ber chu a ni.

Pathian mi dik ni tur chuan a thu hria a , pawm a zawm mai tur kan ni a. Mahni duh dan leh ngaihdan a Pathian rawngbawl leh Kohhranho kaihhruai hi thil tih theih loh leh tih loh tawp tur a ni a. Pathian fak leh chawmawia a hnung zuitute pawh hian mahni ngaihdan leh duh dan maia a hnung zuia, amah fak leh chawimawi hi kan tih loh tawp tur a ni. Kan tunhun hman dan ah hian Kohhran mipuite hian Pathian mi dik kan nih leh nih loh hi kan inngaihtuah nawn fo a tulin a pawimawh tak zet zet a ni. Nang Pathian mi dik i ni em?